Chào mừng các bạn đến với chuyên mục tài chính cá nhân của Kho Thóc. Hôm nay chúng ta cùng bàn đến một vấn đề rất nhạy cảm: Khi chúng ta “dính nợ xấu” của ngân hàng và các tổ chức tín dụng thì phương pháp xử lý như thế nào là hiệu quả nhất?
Đầu tiên, chúng ta phải biết vì sao chúng ta “dính nợ xấu”. Việc “dính nợ xấu” xảy ra khi chúng ta trả nợ không đúng hẹn. Chúng ta vay từ các tổ chức tín dụng, ngân hàng, các tổ chức tài chính như FE Credit, Home Credit, hoặc sử dụng thẻ tín dụng, tất cả đều có kế hoạch trả nợ đúng hạn theo quy định. Nếu bạn bị quá hạn theo quy định của ngân hàng, bạn sẽ bị nhảy nhóm nợ.
Về cơ bản, vay ngân hàng mà nợ đúng tiêu chuẩn là nợ dưới 10 ngày (bạn có thể trả chậm từ 0 đến dưới 10 ngày, 9 ngày vẫn đủ tiêu chuẩn). Nhưng nếu bạn chỉ cần nhảy qua ngày thứ 10 là bắt đầu nhảy lên nhóm thứ hai.
Nhóm 1: Đủ tiêu chuẩn (dưới 10 ngày). Nhóm 2: Từ 10 ngày đến 90 ngày. Nhóm 3: Từ 90 đến 180 ngày. Nhóm 4: 180 đến 360 ngày. Nhóm 5: Nợ có khả năng mất cao nhất (trên 360 ngày).
Vậy phương pháp đầu tiên để chúng ta không “dính nợ xấu” là đừng vay. Nếu không vay thì sẽ không có nợ xấu. Đây là phương pháp cơ bản nhất. Nhưng nếu trường hợp chúng ta đã vướng vào một khoản vay rồi, lại còn “dính nợ xấu”, đặc biệt trong cuối năm dịch vừa rồi, rất nhiều doanh nghiệp, cá nhân đã “dính nợ xấu”.
Tôi có một người bạn là một doanh nghiệp, đối tác của tôi, chỉ vướng có 15 triệu trong thẻ tín dụng thôi, mà nó “dính nợ xấu” toàn bộ hệ thống tín dụng của công ty ông này đứng tên. Hiện tại công ty đó đang rất điêu đứng và đang nợ tôi 300 triệu, tôi cũng đang rất khó thu hồi. Các bạn lưu ý, thẻ tín dụng cũng đánh chung vào hệ thống tín dụng cá nhân của bạn. Chỉ cần nợ 15 triệu thôi mà nó ảnh hưởng đến doanh nghiệp cả trăm tỷ. Doanh nghiệp này bây giờ không vay vốn được, không giải ngân được và không có cấp hạn mức tín dụng. Doanh nghiệp thường cần cấp hạn mức tín dụng, bảo lãnh, tín chấp, hợp đồng vay vốn lưu động để hoạt động, nhưng hầu như bị dính hết.
Ngân hàng thì được, nhưng các bạn phải để nợ trong tiêu chuẩn. Trường hợp bị nợ quá hạn sẽ ảnh hưởng đến đời sống cá nhân, người thân trong gia đình và doanh nghiệp của bạn. Vậy một người mà “dính nợ xấu” thì bao lâu mới xóa được nợ?
Nếu nợ nhóm 1 (đủ tiêu chuẩn) thì không sao. Nếu nợ nhóm 2, bạn phải tất toán gốc và lãi, sau 12 tháng thì nó sẽ xóa nợ xấu của bạn trên hệ thống CIC. Riêng nợ nhóm 4, nhóm 5, bạn phải tất toán gốc và lãi sau 60 tháng (5 năm), thì trên hệ thống CIC mới xóa nợ xấu.
Trong thời gian bạn còn nợ, bạn hầu như không vay vốn được.
Tôi thấy các bạn rất bồng bột, có thể sử dụng đồng tiền bất hợp lý và có thể ảnh hưởng đến nợ xấu trong tương lai. Chúng ta có thể mua điện thoại, mua xe, tiêu dùng cá nhân quá trớn mà không có kế hoạch trả nợ, ảnh hưởng đến nợ xấu. Rồi một ngày nào đó, ví dụ trong vài năm tới, chúng ta có nhu cầu cần vốn để mua nhà, mua xe, xây nhà thì rất khó khăn. Lúc đó, chúng ta mới thấy được giá trị của điểm tín dụng của bạn trên CIC. Tại vì chúng ta bây giờ chưa sử dụng đồng vốn lớn. Khi các bạn đã sử dụng đồng vốn lớn rồi, chúng ta mới thấy được giá trị nó nghiêm trọng như thế nào.
Nếu các bạn “dính nợ xấu” thì ảnh hưởng như thế nào?
Trong thời hạn bạn còn nợ xấu, hầu như bạn không được cấp tín dụng. Hầu như bạn bị đóng cửa toàn bộ hệ thống tín dụng của ngân hàng. Chỉ có bạn nợ được ở ngoài xã hội đen thôi, chứ còn nợ hệ thống tín dụng hợp pháp là bị đóng cửa luôn. Nếu trường hợp các bạn không tất toán nợ, để đó như vậy, nó sẽ kéo dài suốt đời. Nhiều bạn có tưởng để một vài năm sau nó tự mất đi, nhưng không có đâu. Nó sẽ lưu vết đến suốt đời nếu chúng ta không tất toán.
Đó là ảnh hưởng đầu tiên: Chúng ta không tiếp cận được vốn ngân hàng và các tổ chức tín dụng. Cái ảnh hưởng thứ hai, các bạn biết không? Bên cạnh bạn bị, những người thân trong gia đình của bạn có bị luôn. Nếu bạn bị thì vợ, chồng, con cái của bạn bị luôn. Các tổ chức tín dụng bây giờ đánh giá cả gia đình luôn rồi. Có nghĩa là bạn mà tín dụng xấu quá thì chồng cũng bị xấu theo, chồng không được vay vốn. Bố mẹ mà bị nợ xấu thì con cái cũng ảnh hưởng luôn. Ảnh hưởng một là bạn, hai là cả gia đình bạn luôn.
Cái thứ ba nữa là xin visa đi nước ngoài (du lịch, làm việc, học tập) cũng rất khó. Đặc biệt là những nước phát triển. Các bạn mà “dính nợ xấu” rồi là hầu như không xin visa được. Tôi có một người bạn chơi chung thể thao, chỉ vướng có 2.000 đồng còn là tất toán ở một cái thẻ tín dụng mà sau đó xin visa đi du lịch không có được. Đối với tổ chức ngân hàng, 1.000 đồng cũng là nợ. Chúng ta cố gắng đã trả nợ là trả sập nha. Đối với tổ chức tín dụng, chúng ta không có con số gần đúng, chỉ có số tuyệt đối. Một ngàn đồng cũng là nợ xấu. Nhiều khi vì 1.000 đồng này mà ảnh hưởng đến cả sự nghiệp của bạn. Chúng ta phải kiểm tra các khoản nợ của mình kỹ càng. Có những trường hợp mẹ bị tín dụng xấu, sau này con muốn đi du học là không được luôn. Cả gia đình muốn đi du lịch những nước phát triển cũng không được luôn. Những nước phát triển như Hàn, Nhật, Châu Âu, Châu Mỹ hay Úc thì sẽ xét về cả cái điểm tín dụng của bạn rất là khó.
Có một trường hợp nữa, một cô bé kia quen một chàng trai, có một mối tình rất là đẹp, đang chuẩn bị kết hôn, làm visa để xuất ngoại, cuối cùng tín dụng xấu, cuối cùng tình yêu đổ vỡ vì một cái thẻ tín dụng. Đừng trách móc mình không có chồng hay không có người yêu. Đôi khi vì một khoản nợ xấu làm cho các bạn không kết hôn được. Lưu ý. Đây là những trường hợp có thật ảnh hưởng đến việc xin visa. Khi các bạn ảnh hưởng tín dụng xấu, làm về doanh nghiệp rất là khó vay vốn. Doanh nghiệp cũng không được cấp vốn. Doanh nghiệp đang hoạt động hầu như bị hạn chế cấp vốn.
Vậy làm thế nào để chúng ta xóa nợ xấu? Đây là một bài toán khó và rất nhiều người muốn hỏi. Nhiều người “dính nợ xấu” rồi thì inbox hỏi tôi rằng làm thế nào để xóa nợ xấu. Bây giờ chúng ta sẽ đưa ra một vài phương pháp xóa nợ xấu.
Nếu trường hợp chúng ta không may mắn mà “dính nợ xấu”, sẽ có những phương pháp như sau để chúng ta xóa nợ. Phương pháp đầu tiên là bằng mọi giá chúng ta phải tất toán gốc và lãi nhanh nhất có thể. Cơ bản nhất vẫn là chúng ta có tiền. Nếu có tiền thì chúng ta tìm mọi cách tất toán gốc và lãi càng sớm càng tốt. Bởi vì các bạn bị khóa sử dụng trong vòng 5 năm kể từ ngày các bạn tất toán. Đặc biệt, nếu các bạn tất toán chậm trễ thì lãi kép trong ngân hàng có thể đánh gục bạn bất cứ lúc nào trong tương lai. Lãi kép trong ngân hàng rất khủng khiếp. Nếu ngân hàng lãi suất 6, 7%, 15% một năm thì còn đỡ. Còn những thẻ tín dụng mà nợ quá hạn, hoặc những tổ chức tín dụng mà vay tín chấp, nếu các bạn vay mà dính vào nợ xấu, vay quá hạn thì lãi suất nó sẽ nhảy từ 40 đến 50% một năm. Có những tổ chức là 60%. Và nó còn gọi là lãi kép. Lãi kép là một kỳ quan thứ 8 của loài người. Nếu các bạn “dính nợ xấu” lãi kép của các tổ chức tín dụng này, chỉ cần vướng 100 triệu, trong vòng vài năm tới sẽ đánh gục kinh tế của gia đình bạn. Tức toán sớm! Nếu có thể, tìm mọi cách bán những tài sản nào mà chúng ta không cần thiết để tất toán nợ, hạn chế vay nợ trong tương lai. Khi chúng ta đã nợ xấu một lần rồi thì chúng ta hạn chế vay nợ trong tương lai. Đó là phương pháp đầu tiên, cơ bản nhất, nếu chúng ta có tiền và nằm trong khả năng. Vậy những người không có tiền thì làm thế nào?
Những người không có tiền thì làm thế nào để xóa được nợ xấu? Đây là một trong những phương pháp ít người biết được. Nhiều khi chúng ta vay ngân hàng, vay các tổ chức tín dụng, nếu gặp những trường hợp mà chúng ta không có khả năng trả nợ, bởi vì làm ăn không được thuận lợi, xui xẻo trong tương lai, bị dịch bệnh mà bị vướng nợ xấu, chúng ta có khả năng thương thảo với ngân hàng.
Ví dụ, chúng ta có thể thương lượng với ngân hàng như sau: Chốt lại số gốc và lãi ở một thời điểm nào đó và khóa khoản vay này lại. Sau đó, chúng ta cam kết trả lại cho ngân hàng số tiền đó trong vòng bao lâu. Ví dụ, chúng ta cam kết trả lại trong vòng 4 tháng. Nhưng bắt buộc ngân hàng phải khóa lại khoản này. Hoặc là chúng ta chỉ thương thảo cả phần gốc thôi. Còn phần lãi chúng ta có thể thương thảo với ngân hàng. Một số trường hợp đặc biệt ở những tổ chức tín dụng mà vay tín chấp, chúng ta có thể thương thảo với ngân hàng làm việc này. Đây là một trong những nghệ thuật mà những người am hiểu về tài chính mới có khả năng làm được.
Khả năng bạn thương thảo với các tổ chức tín dụng, ngân hàng như thế nào để khóa khoản vay của các bạn lại thì nằm trong khả năng, mối quan hệ và trình độ của bạn. Còn trường hợp nếu các bạn không thương thảo được thì khoản vay của các bạn đã trở thành nợ xấu và điểm tín dụng của ngân hàng lúc nào cũng bị ảnh hưởng. Abi của ngân hàng lúc đó cũng bị ảnh hưởng. Nếu trường hợp khoản lãi quá nhiều thì chúng ta thương lượng với ngân hàng, chúng ta trả các phần gốc, còn các phần lãi có thể trả một phần. Khi chúng ta thương thảo rồi, chúng ta phải có một văn bản. Ví dụ, Nguyễn Văn A với tình hình kinh tế xấu do ảnh hưởng của dịch bệnh, làm ăn không được, cho nên khoản vay này chúng tôi cam kết trả nợ trong vòng bao lâu và ngân hàng đồng ý khóa các khoản vay này lại. Chúng ta phải thực hiện đúng cam kết đó.
Số lượng người có khả năng thương thảo được không được nhiều, nhưng đây là một trong những con đường có thể giúp các bạn thoát được nợ xấu trong khả năng có thể.
Một số trường hợp để thoát nợ xấu, họ lại đi vay vốn ở những tổ chức tín dụng bất hợp pháp, gọi là vay tín dụng chợ đen. Hiện đang vay ở trong ngân hàng thì lãi suất 10-15% một năm, khi bị ngân hàng dí nợ, lại vay ở ngoài với lãi suất 50% một năm. Hiện tại, tôi cũng có một người bạn, gia đình đã lâm vào con đường rất là bi đát. Ngân hàng thì trả cũng không được, mà lãi suất ở ngoài cũng trả không được. Cuối cùng tín dụng ở trong ngân hàng cũng lãi mẹ đẻ lãi con (lãi kép), và tín dụng ở bên ngoài cũng lãi mẹ đẻ lãi con. Nó đánh gục luôn cả ý chí và quyết tâm của cả gia đình. Chúng ta tìm mọi cách, tìm mọi nguồn tiền nào an toàn nhất có thể để chúng ta giải quyết có tiền của ngân hàng. Còn lại đi vay ở lãi suất ở chợ đen để vào giải quyết các tiền của ngân hàng này, lúc đó chúng ta phải trả một lượng lãi suất lớn ở ngoài chợ đen. Nếu chúng ta không có khả năng trả nợ cái lãi suất này thì cuộc sống gia đình của bạn cũng ảnh hưởng không hề nhỏ.
Bao nhiêu trường hợp chúng ta thấy đòi nợ ngoài xã hội đen, tạt sơn, tạt mắm tôm, hù dọa, đòi cắt gân, bắt cóc… Đây là những tổ chức đòi nợ khi mà các tổ chức tín dụng thuê.
Để có một cuộc sống an nhàn trong tương lai, có một cuộc sống bình ổn, chúng ta phải kiểm tra dòng tiền của bản thân mình như thế nào, có phù hợp hay không. Kế hoạch sử dụng đồng vốn có hiệu quả không? Khả năng trả nợ trong tương lai. Nếu trường hợp mua chỉ là tiêu xài cơ bản thì chúng ta hạn chế vay vốn để tránh trường hợp “dính nợ xấu” trong tương lai. Bởi vì khi mà chúng ta ảnh hưởng đến nợ xấu, ngoài chúng ta thì những người thân yêu của chúng ta cũng “dính nợ xấu”.
Đặc biệt bây giờ có những tệ nạn gọi là “quýt làm cam chịu”. Có nghĩa là chúng ta vay vốn, một người vay vốn nhưng mà cả dòng họ bị đòi. Một người vay vốn mà cả những người bạn xung quanh cũng bị vạ lây. Tại vì những người này khi họ cho vay thì họ có các thông tin của những người thân trong gia đình cũng như bạn bè của chính các bạn. Đây là một cái hệ quả của xã hội “quýt làm cam chịu”. Vay nhưng mà họ đi đòi người B, người C để những người bên người xa này gây áp lực lên người A để người ta trả nợ. Cuộc sống gia đình của những người thân xung quanh người A này cũng bị ảnh hưởng. Về cơ bản, đây là vi phạm pháp luật.
Những người nào không vay ngân hàng, không vay các tổ chức tín dụng mà vẫn bị đòi nợ thì chúng ta hãy lưu lại tất cả những chứng cứ này và thông báo lên cơ quan công an gần nhất để nhờ giải quyết. Bởi vì chúng ta không vay nợ mà chúng ta cũng bị đòi nợ, cũng bị gây nhiễu, hù dọa, ảnh hưởng đến cuộc sống.
Hi vọng rằng, các bạn làm gì thì làm, hãy suy nghĩ trong tương lai, đừng ảnh hưởng đến cuộc sống đến những người bạn, những người thân trong gia đình. Các bạn trẻ, tôi mong rằng các bạn sẽ có một cái kế hoạch tài chính bài bản hơn để giúp cho bạn sẽ có những cái con đường trong tương lai nó tươi sáng hơn.
