Tắc kè hoa Labord: Loài bò sát đổi màu chết sau 4 tháng – Bí mật sinh tồn ở Madagascar
Nội dung bài viết
Đọc full bài viết tại: https://khothoc.com/0w64
Bạn đã bao giờ nghe đến một loài bò sát mà vòng đời của nó ngắn ngủi đến mức đáng kinh ngạc chưa? Đó chính là tắc kè hoa Labord (Furcifer labordi), một loài bò sát độc đáo chỉ được tìm thấy ở miền Tây Madagascar. Để thích nghi với điều kiện môi trường khắc nghiệt, chúng đã phát triển một chu kỳ sống “sống nhanh, chết sớm” đầy ấn tượng.
Tắc kè hoa Labord: Vòng đời chớp nhoáng
Điều khiến tắc kè hoa Labord trở nên đặc biệt chính là tuổi thọ ngắn kỷ lục của chúng. Chúng nắm giữ kỷ lục về tuổi thọ ngắn nhất trong tất cả các loài động vật bốn chân. Một con tắc kè hoa Labord trải qua quá trình nở, lớn lên, giao phối và chết chỉ trong vòng 4 đến 5 tháng ngắn ngủi.
Thật đáng kinh ngạc, tắc kè hoa Labord dành phần lớn thời gian phát triển bên trong trứng, khoảng 8 đến 9 tháng, dưới lòng đất. Trong khoảng thời gian này, phôi thai phát triển và chuẩn bị cho cuộc sống ngắn ngủi nhưng đầy biến động trên mặt đất.
Khi nở, những chú tắc kè hoa Labord con lớn rất nhanh và đạt đến độ trưởng thành sinh dục chỉ sau 2 tháng. Chúng có kích thước khoảng 9 cm và chỉ được tìm thấy trong các khu rừng ở vùng đất thấp phía tây Madagascar.
Giao phối và sinh sản: Cuộc đua với thời gian
Mùa giao phối của tắc kè hoa Labord bắt đầu vào tháng Giêng, trong mùa mưa. Con đực chiến đấu quyết liệt để giành cơ hội sinh sản, sau đó chết ngay sau đó. Con cái dồn hết năng lượng vào việc sản xuất trứng, và đẻ vào tháng Hai. Để bù đắp cho tuổi thọ ngắn, chúng có tỷ lệ sinh sản tương đối cao, mỗi con cái đẻ tới 11 trứng. Chỉ vài giờ sau khi đẻ trứng, con cái cũng chết.
Điều này có nghĩa là trong hai phần ba thời gian của năm, toàn bộ loài tắc kè hoa Labord tồn tại dưới dạng trứng được chôn dưới lòng đất.
Thích nghi để sinh tồn: Bí mật nằm trong môi trường
Chu kỳ sống bất thường này được cho là một sự thích nghi để sinh tồn với môi trường theo mùa khắc nghiệt của miền Tây Madagascar. Khu vực này trải qua các mùa mưa và khô rõ rệt. Mùa mưa cung cấp các nguồn tài nguyên cần thiết cho sự sống, như thức ăn và nước, trong khi những nguồn này trở nên khan hiếm hơn trong mùa khô. Mặc dù nhiều vùng nhiệt đới trải qua các mùa mưa và khô, nhưng khí hậu của Madagascar cực kỳ thất thường và tính không thể đoán trước của môi trường cao hơn nhiều so với các khu vực nhiệt đới khác.
Để phù hợp với những điều kiện này, tắc kè hoa Labord đã tiến hóa để dành phần lớn thời gian trong năm làm phôi thai trong trứng. Chúng chỉ xuất hiện trong mùa mưa ngắn ngủi để giao phối và đẻ thêm trứng.
Bằng cách nén toàn bộ sự tồn tại trưởng thành của chúng vào mùa mưa, tắc kè hoa Labord tối đa hóa cơ hội tìm kiếm thức ăn và bạn tình. Chiến lược này cũng làm giảm sự cạnh tranh về tài nguyên, vì hầu hết con trưởng thành chết trước khi thế hệ tiếp theo nở. Tuy nhiên, trong những mùa mưa kéo dài bất thường, con cái có thể sống sót qua mùa sinh sản thứ hai.
Đổi màu: Không chỉ là ngụy trang
Tắc kè hoa nổi tiếng với khả năng đổi màu và tắc kè hoa Labord cũng không ngoại lệ. Da của chúng thay đổi màu sắc bằng cách mở rộng và co lại các tế bào đặc biệt chứa các tinh thể nano, điều này làm thay đổi cách chúng phản xạ ánh sáng. Nhưng chúng không làm điều đó để ngụy trang. Thay vào đó, chúng sử dụng nó để giao tiếp với những con tắc kè hoa khác, ví dụ như để thu hút bạn tình và phản ứng với cảm xúc.
Trong một bộ phim tài liệu năm 2024 của PBS được quay tại Khu rừng Kirindy ở miền tây Madagascar, một con tắc kè hoa Labord đã bùng nổ với một màn trình diễn màu sắc rực rỡ, sống động ngay trước khi chết. Đây là kết quả của việc hệ thần kinh tiếp tục gửi tín hiệu đến các tế bào da, dẫn đến một “màn pháo hoa đa sắc màu” ấn tượng, theo các chuyên gia trong bộ phim tài liệu.
Kết luận:
Tắc kè hoa Labord là một minh chứng tuyệt vời cho khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của tự nhiên. Tuổi thọ ngắn và chu kỳ sinh sản độc đáo của chúng là kết quả của quá trình tiến hóa để tồn tại trong môi trường khắc nghiệt của Madagascar. Mặc dù cuộc sống của chúng ngắn ngủi, nhưng chúng đã để lại một dấu ấn sâu sắc trong thế giới tự nhiên.
